Ο Μπενιζέλος Ρούφος (1795-18 Μαρτίου 1868) ήταν Έλληνας πολιτικός και Φιλικός. Αναδείχτηκε δήμαρχος Πατρέων, μέλος της αντιβασιλείας και τρεις φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας.
Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1795 και ήταν γιος του Αθανασίου Κανακάρη, οπλαρχηγού και πολιτικού, και της Μαρίας Κωστάκη. Από την πλευρά του πατέρα του καταγόταν από την οικογένεια Κανακάρη – Ρούφου και ήταν εγγονός του εμπόρου Μπενιζέλου Ρούφου και της Αγγελικής Κανακάρη ενώ από την πλευρά της μητέρας του, Παρασκευής, καταγόταν από την ισχυρή εμπορική οικογένεια Κωστάκη και ήταν ανεψιός του Φίλιππου Κωστάκη, εμπόρου, κτηματία και προέδρου του δημοτικού συμβουλίου Πατρών, καθώς και πρώτος εξάδελφος του Κωνσταντίνου Κωστάκη, κτηματία και βουλευτή.
Ο Μπενιζέλος Ρούφος ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας στην οποία είχε προσφέρει σημαντικά χρηματικά ποσά για την προετοιμασία της επανάστασης του 1821. Συμμετείχε στην κήρυξη της εξέγερσης στην Πάτρα την 23η Μαρτίου 1821 και στη δημιουργία του Αχαϊκού Διευθυντηρίου. Έλαβε μέρος σε πολεμικές επιχειρήσεις στην περιοχή της Αχαΐας όπως π.χ. στην πολιορκία της Πάτρας ενώ μετέβη κατά το πρώτο έτος της επανάστασης στην Ζάκυνθο για συλλογή πολεμοφοδίων.
Το 1828 διορίστηκε διοικητής Ηλείας και κατόπιν Σύρου, γρήγορα όμως, αν και αρχικά υπήρξε υποστηρικτής του Ιωάννη Καποδίστρια μεταπήδησε στο αντικυβερνητικό στρατόπεδο. Μάλιστα το 1832 συνέδραμε τις δυνάμεις του Ιωάννη Κωλέττη στην ανατροπή της κυβέρνησης του Αυγουστίνου Καποδίστρια. Το ίδιο έτος διορίστηκε μέλος της Γερουσίας ενώ το 1835 διετέλεσε σύμβουλος επικρατείας.
Αργότερα χρημάτισε υπουργός εσωτερικών στην κυβέρνηση Γεωργίου Κουντουριώτη του 1848. Το 1854 προσέφερε σεβαστό χρηματικό ποσό για την οργάνωση της επανάστασης της Ηπείρου που ξέσπασε εκείνη τη χρονιά Το 1855 εκλέχτηκε δήμαρχος Πατρέων (1855-1858). Το 1862 συγκρότησε μαζί με τον Δημήτριο Βούλγαρη και τον Κωνσταντίνο Κανάρη την Προσωρινή Κυβέρνηση της Ελλάδος που ανέλαβε την εξουσία μετά την έξωση του Όθωνα. Διορίστηκε πρωθυπουργός της Ελλάδας το 1863 σε διαδοχικές φάσεις με διαφορά δύο ημερών λόγω των Ιουνιανών (Κυβέρνηση Μπενιζέλου Ρούφου 1863 και Κυβέρνηση του Οροπεδίου) και στη συνέχεια το 1865 (Κυβέρνηση Μπενιζέλου Ρούφου 1865).
Ως δήμαρχος Πατρέων έθεσε τα θεμέλια του Δημοτικού Νοσοκομείου Πατρών, δώρισε το μισθό του για την ίδρυση υδραγωγείου και διαμόρφωσε την πλατεία Υψηλών Αλωνίων στην οποία και δόθηκε, για ένα χρονικό διάστημα, το όνομα του. Τελικά παραιτήθηκε λόγω διαφωνίας σχετικά με την μελέτη της πλατείας.
Παντρεύτηκε αρχικά την Βικτωρία Σισίνη, αδερφή του προεστού Χρύσανθου Σισίνη ενώ ύστερα από τον θάνατο της, στις 28 Αυγούστου του 1836, παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο την Μαρία Κουντουριώτη, χήρα του ΓεωργίουΧατζηγιάννη Μέξη και κόρη του Γεώργιου Κουντουριώτη[1], με την οποία απέκτησαν πέντε παιδιά: τον Λουκά Κανακάρη – Ρούφο, που απεβίωσε σε νεαρή ηλικία, τον Αθανάσιο Κανακάρη – Ρούφο, δήμαρχο Πατρέων, βουλευτή και υπουργό, τον Γεώργιο Ρούφο, δήμαρχο Πατρέων, βουλευτή και υπουργό, τον Ανδρέα Ρούφο, σταφιδέμπορα και κτηματία και τον Αγγελή Ρούφο, βουλευτή. Εγγόνια του ήταν ο Λουκάς Κανακάρης – Ρούφος, βουλευτής και υπουργός, ο Βασίλειος Ρούφος, δήμαρχος Πατρεών και βουλευτής και ο Ιωάννης Ρούφος, βουλευτής, ενώ δισέγγονά του οι Ρόδης Κανακάρης – Ρούφος, λογοτέχνης και διπλωμάτης, και Αχιλλέας Κ. Γεροκωστόπουλος, βουλευτής και υπουργός. Πέθανε στις 18 Μαρτίου του 1868 και τάφηκε στο Α’ Νεκροταφείο Πατρών σε λόφο στον οποίο βρίσκεται μόνο το μνήμα της οικογένειας Ρούφου. Επικήδειο λόγο εκφώνησαν οι Χαλικιόπουλος και Αριστομένης Κοντογούρης.
Βιβλιογραφία
- Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης
- Βασίλης Κ. Λάζαρης (επιμ.), Στέφανου Ν. Θωμόπουλου «Ιστορία της Πόλεως Πατρών από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι του 1821». Έκδοση τέταρτη στη δημοτική γλώσσα και με βάση τα χειρόγραφα του συγγραφέα, Αχαϊκές Εκδόσεις, Πάτρα 1998-1999, τόμοι Α’-Β’ ISBN 960-7960-10-6 (set)
- Χρήστος Μούλιας, Το λιμάνι της σταφίδας, Πάτρα 1828-1900, Εκδόσεις Περί τεχνών, Πάτρα 2000 ISBN 960-86814-0-5
- Πέτρος Ψωμάς, Δήμαρχοι Πατρέων 1836-2006, Εκδόσεις «Το Δόντι», Πάτρα 2007 ISBN 978-960-88046-2-3